Logan Marie Glitterbomb. Original: Kurdistan as an Anarchist Society, April 30 2016.

မင်းမဲ့ဝါဒီ လူ့အဖွဲ့အစည်းများ တည်ထောင်ခြင်း၏ နမူနာများကို သမိုင်းကို ကြည့်သောအခါ Catalonia ရှိ စပိန်မင်းမဲ့ဝါဒီများ သို့မဟုတ် မက္ကဆီကိုရှိ Zapatista စစ်တပ်၏ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများကို မကြာခဏ တွေးတောမိကြလိမ့်မည်။ ၎င်းတို့သည် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ နိုင်ငံမဲ့/မင်းမဲ့လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ထူထောင်ရန် ကြိုးပမ်းမှုအဖြစ် နိုင်ငံတော်နှင့် အရင်းရှင်စနစ်ကို တော်လှန်သော လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ၏ နည်းပရိယာယ်ကို အသုံးပြုသည့် အုပ်စုများ၏ ဥပမာများဖြစ်သည်။ မင်းမဲ့ဝါဒီ Catalonia အား နောက်ဆုံးတွင် ပြင်ပတပ်များက ချေမှုန်းခဲ့သော်လည်း Zapatistas များသည် ယခင်ကထက် မတူညီသောနည်းလမ်းများကို အသုံးပြုကာ ဆက်လက်တိုက်ခိုက်နေဆဲဖြစ်သည်။

ယခုတွင်မူ ကာဒစ်စတန်အလုပ်သမားပါတီရှိသည်။ တရားဝင်အားဖြင့် ကာဒစ်စတန်ဟုခေါ်သော လွတ်လပ်သောကာ့ဒ်ပြည်နယ်ထူထောင်ရန် တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့သော မာ့က်စ်-လီနင်ဝါဒီနိုင်ငံရေးပါတီဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ၎င်းတို့၏ခေါင်းဆောင် အဒူလာအိုဂျာလန် (Abdullah Öcalan) ၏ လမ်းညွှန်မှုအောက်တွင် ပါတီသည် ၎င်း၏ နိုင်ငံရေးလမ်းစဥ်နှင့် ဗျူဟာကို ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ အဒူလာအိုဂျာလန်သည် အကျဉ်းချခံရပြီးနောက်တွင် အမေရိကန်မင်းမဲ့ဝါဒီ မူရေးဘွတ်ခ်ချင်း (Murray Bookchin) နှင့် ဆက်သွယ်ခဲ့သည်။ ထိုမှ လစ်ဘာတေးရီယန်းကွန်မြူနစ်ဝါဒ၏ အတွေးအခေါ်အပေါ် နက်ရှိုင်းစွာ လွှမ်းမိုးခံခဲ့ရပြီးနောက် ကာဒစ်စတန်အလုပ်သမားပါတီအား ဒီမိုကရက်တစ်ကွန်ဖက်ဒရိတ်စနစ်အား နိုင်ငံရေးလမ်းစဥ်အဖြစ်ချမှတ်ရန် တောင်းဆိုခဲ့ပြီး ကာ့ဒ်နိုင်ငံထူထောင်ရန် တောင်းဆိုမှုကို စွန့်လွှတ်ကာ နိုင်ငံမဲ့ဖြစ်မှု(မင်းမဲ့ဝါဒ)ကို အပြည့်အဝ ထောက်ခံအားပေးခဲ့သည်။

ဒီမိုကရက်တစ်ကွန်ဖက်ဒရိတ်စနစ်သည်ဒေသအဆင့်၊လူမှုရေးဂေဟစနစ်နှင့်မင်းမဲ့ဝါဒီဖီးမနစ်တို့၏အယူအဆများအပေါ်အခြေခံ၍လွတ်လပ်ပြီးကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသများစွာပါဝင်ကာဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုတစ်ခုအဖြစ်အတူတကွပူးပေါင်းနေထိုင်ကြမည့်နိုင်ငံရေးဖွဲ့စည်းပုံတစ်ခုဖြစ်သည်။

အဒူလာအိုဂျာလန်ကိုယ်တိုင်သည်ပင် ဒီမိုကရက်တစ်ကွန်ဖက်ဒရိတ်အား အောက်ပါအတိုင်းဆိုထား၏။

“ဒီမိုကရက်တစ်ကွန်ဖက်ဒရိတ်ဝါဒသည် အခြားနိုင်ငံရေးအုပ်စုများနှင့် အဖွဲ့ခွဲများအား လက်ကမ်းကြိုလျှက်ရှိသည်။ ၎င်းသည် လိုက်လျောညီထွေရှိသော၊ လက်ဝါးကြီးအုပ်မှုကို ဆန့်ကျင်သော၊ နှင့် အများဆန္ဒကို ဦးတည်သော ယဉ်ကျေးမှုပေါင်းစုံစုဝေးရာ အယူအဆ ဖြစ်သည်။”

ဤကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရလူ့အဖွဲ့အစည်းများသည် သံယံဇာတအရင်းအမြစ်များအား အားလုံးမျှဝေကြမှုနှင့် ကွန်မြူနစ်စံတန်ဖိုးများအပေါ် အခြေခံတည်ဆောက်ထားသောကြောင့် အခွန်ကောက်ခံခြင်း၊ သံယံဇာတနှင့် ကြွယ်ဝချမ်းသာမှုများအား မလိုလားအပ်ဘဲ အတင်းအကျပ် ပြန်လည်ခွဲဝေပေးခြင်း စသည့်လုပ်ရပ်များ ပြုလုပ်ရန်မလိုကြ။

သူတို့သည် ဆုံးဖြတ်ချက်ချသည့် လုပ်ငန်းစဉ်များတွင် “နိုင်ငံတော်”ကို လုံးလုံးလျားလျား လျစ်လျူရှုကာ ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင်ပါဝင်ဆုံးဖြတ်ကြမည့် စနစ်များကို တည်ဆောက်ရန် အာရုံစိုက်ကြသည်။ သူတို့သည် နိုင်ငံတော်ကို ဖြုတ်ချရာတွင် လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးနည်းလမ်းကို မကျင့်သုံးပဲ ဒေသအလိုက် ဒေသခံလူထုက ကိုယ်ပိုင်နိုင်ငံရေးစနစ်များအား တည်ဆောက်ကာ အစားထိုးခြင်းဖြင့် ငြိမ်းချမ်းစွာ ရွှေ့ပြောင်းခြင်းနှင့် နိုင်ငံတော်အား တဖြည်းဖြည်းဖျက်သိမ်းခြင်းနည်းလမ်းကိုသာ အသုံးပြုကြသည်။ သို့သော်လည်း နိုင်ငံတော်နှင့် အခြားအုပ်စုများက အကြမ်းဖက်မှုဖြင့် လက်တုံ့ပြန်မည်ကို အသိအမှတ်ပြုကြပြီး မိမိကိုယ်ကို ခုခံကာကွယ်ရန် များစွာလိုအပ်ကြောင်း အသိအမှတ်ပြုသည်။ ထို့ကြောင့် လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းများသည် လူထုကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များ (People’s Protection Units or YPG) နှင့် အမျိုးသမီးကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များ (Women’s Protection Units သို့မဟုတ် YPJ) ကဲ့သို့သော ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုလျှော့ချထားသော လက်နက်ကိုင်ပြည်သူ့စစ်များကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားရှိကြသည်။ ပါတီများ၊ အမှီအခိုကင်းသော စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၊ ရန်ပုံငွေပွဲများ၊ ဖျော်ဖြေပွဲများမှတစ်ဆင့် ၎င်းတို့၏ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများကို တိုက်ရိုက်ရန်ပုံငွေပံ့ပိုးပေးထားခြင်းဖြင့် လုပ်ငန်းခွင် ရပ်ရွာစိုက်ပျိုးရေးဝါဒ၏ စစ်မှန်သော ဥပမာတစ်ခု ဖြစ်လာစေသည်။

YPJ/G ဖွဲ့စည်းမှုသည် အီရတ်မြောက်ပိုင်းရှိ Sinjar တောင်ပေါ်တွင် ဝိုင်းရံထားချိန်တွင် ISIS ၏ တပ်အဆင့်ဆင့်ကို ချိုးဖျက်ကာ ဒေသခံအစ္စလာမ္မစ်အသိုင်းအဝိုင်း အများစုမှ မကြာခဏ မုန်းတီးပြီး ရှုတ်ချလေ့ရှိသည့် ထောင်ပေါင်းများစွာသော Yazidis (ယဇီးဒိးစ်) တို့ကို ကယ်တင်ခဲ့ခြင်းဖြင့် ယခုအချိန်အထိ အောင်မြင်ကြောင်း သက်သေပြခဲ့သည်။ ထို့အပြင် အစ္စလာမ္မစ်နိုင်ငံတော်အဖွဲ့မှ တင့်ကားများ၊ ဒုံးကျည်များ၊ ဒရုန်းများဖြင့် မြို့ကို အလုံးစုံ ချေမှုန်းတိုက်ခိုက်သောအခါတွင်လည်း သူတို့သည် ကြီးမားသော ဆုံးရှုံးမှုများကို ခံစားခဲ့ရသည့်တိုင် Kobani မြို့ကို အောင်မြင်စွာ ကာကွယ်နိုင်ခဲ့သည်။

ယခုပင်လျှင် ဤအတွေးအခေါ်နှင့် အဖွဲ့၏ လုပ်ဆောင်ချက်များသည် ဆိုရှယ်လစ်၊ ကွန်မြူနစ်များ၊ ကွန်မြူနစ်များ၊ လစ်ဘာတေးရီးယန်းများနှင့် မင်းမဲ့ဝါဒီများစွာအား လှုံ့ဆော်ဆွဲဆောင်နိုင်ခဲ့ပြီး ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ အခြားသူများကို PKK နှင့် လက်တွဲတိုက်ခိုက်ရန် ကူညီပေးနိုင်ခဲ့သည်။ YPG နှင့် YPJ တို့သည် လက်ရှိတွင် တူရကီအစိုးရနှင့် ISIS တို့ကို ဆန့်ကျင်သည့် လွတ်လပ်ပြီး ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ကာ့ဒ်ဒီမိုကရက်တစ် ဖက်ဒရေးရှင်းကို လုံခြုံအောင် ထိန်းသိမ်းရန် တိုက်ပွဲဝင်နေသည်။ ၎င်းတို့သည် လွတ်လပ်သော နိုင်ငံမဲ့ ကာဒစ်စတန်ထက် ကျော်လွန်သော အတွေးအခေါ်တစ်ရပ်ကို ဖြန့်ကျက်ရန် မျှော်လင့်နေသည်။ PKK သည် ယခင်က ဒီမိုကရက်တစ်ကွန်ဖက်ဒရိတ်အလုပ်သမားများ၏ တော်လှန်ရေးအား ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် ပျံ့နှံ့နေသော မာ့က်စ်-လီနင် တော်လှန်ရေးများကဲ့သို့ မျှော်လင့်ချက် ရှိခဲ့သည်။ သို့သော် ယခုတစ်ကြိမ်တွင်တော့ လစ်ဘာတေးရီးယန်းဆန်သော နည်းလမ်းတို့ဖြင့် အောင်မြင်မှု ဆွတ်ခူးရန် မျှော်လင့်ရသည်။ ဤသည်မှာ ကျွန်ုပ်တို့၏မျက်စိရှေ့တွင်ပင် ပေါက်ဖွားလာခဲ့သော မင်းမဲ့ဝါဒီတော်လှန်ရေးဖြစ်သည်။