Bir Liberteryen Değerlendirmesi
Kevin Carson, Communal Property: A Libertarian Analysis. Center for a Stateless Society Paper No. 13 (Summer/Fall 2011).
Sonuç
Kropotkin, Karşılıklı Dayanışma’da, komünlerin çitlenmesi ve özel mülkiyete geçirilmesi sürecini “ekonomik yasalar sayesinde… doğal bir ölüm” olarak savunanlarla alay ediyordu. Bu, “savaş alanında katledilen askerlerin doğal ölümünden bahsetmek kadar acımasız bir şakaydı” diye yazıyordu.
Yalın gerçek şudur: Köy komünleri bin yıldan fazla bir süre boyunca yaşamıştı; ve köylülerin savaşlar ve keyfi vergilerden ötürü harap olmadığı her yerde ve her zaman, toprağı işleme yöntemlerini sürekli geliştirmişlerdi. Ancak, endüstrilerin büyümesi sonucu toprağın değeri arttıkça ve soylular feodal sistemde asla elde edemedikleri bir gücü devlet örgütlenmesi altında elde ettiklerinde komünal toprakların en iyi kısımlarını ele geçirdiler ve komünal kurumları yıkmak için ellerinden geleni yaptılar.101
Tüm bunlardan çıkarılacak bir ders varsa, o da liberteryenlerin özel-devlet ikilemini birey/ortak ikilemiyle birleştirme eğilimine karşı bir uyarıdır.
Referanslar
101 Kropotkin, Mutual Aid, p. 236