Framing Left Libertarianism: A First Pass. Okumak üzere olduğunuz makale Gary Chartier tarafından kaleme alınmış ve 10 Aralık 2008 tarihinde Liberalaw adlı blogunda yayınlanmıştır. 25 Ekim 2012 tarihinde C4SS’de yayınlanmış.
Sol liberteryenizm (LL olarak kısaltacağız) bir ambalajlama ve propaganda çalışması olarak görülebilir. Ya da özgürlük hareketlerinin merkezinde olması gereken kaygıların güçlü bir ifadesi olarak görülebilir.
Alaycı liberteryenler ve solcular, LL hakkında konuşmayı bir spin egzersizi olarak görebilirler. Belki de bu, solun gündemiyle temelde çelişen özgürlükçü idealleri masum solculara satma girişimidir. Ya da belki de özgürlükçü hareketin gövdesine yabancı bir yaşam formu aşılama çabasıdır ve onu gerçekten özgürlükçü bir gündemde yeri olmayan kaygılarla yükler.
Her iki LL açıklaması da uzaktan yakından ikna edici veya çekici değildir.
LL hem devlet karşıtı olduğu için (akla ilk gelen LL’lerin hepsi anarşisttir; burada LL’nin anarşist ya da aradaki farkın önemsiz olacağı kadar yakın bir şey olduğunu varsayıyorum) hem de piyasaların ve mülkiyet haklarının değerini onayladığı için gerçek anlamda özgürlükçüdür. Aynı zamanda LL hem ideolojik hem de pratik olarak ayrıcalık, hiyerarşi, dışlama, mahrumiyet ve tahakküme meydan okumaya çalıştığı için ve kapsayıcılık, güçlendirme ve karşılıklı saygıya gerçek bir bağlılık sergileyebildiği için gerçek anlamda solcudur.
Bunu da terimleri yeniden tanımlayarak -örneğin fiziksel baskıya karşı özgürlüğün gerçekten önemli olan tek özgürlük türü olduğu ortaya çıksın diye- değil, özgürlükçü idealler ve ilkeler ile solun temel kaygılarının iyi niyetle benimsenmesi arasındaki uyumu göstererek yapabilir.
Bunu, genel kabul görmüş özgürlükçü ilkelerin radikal sonuçlarına işaret ederek yapabilir.
1. Bu nedenle, örneğin, ekonomik olarak güçlü kişi ve kuruluşların şiddet ve zorbalıkla iş birliği (veya sponsorluk) geçmişinin, bu kişi ve kuruluşların sahip olduğu mülkiyet unvanlarının meşruiyetini ne ölçüde geçersiz kıldığını ve üzerinde yaşayan ve çalışanlar tarafından sözde mülklerinin homesteat edilmesini haklı çıkardığını vurgulayabilir.
2. Benzer şekilde, tekel ve sübvansiyonun adaletsizliği ve tedbirsizliği ile ilgili özgürlükçü ilkelerin tam olarak uygulanmasının, hiyerarşik, merkezi iş örgütlerinin gücünü çeşitli şekillerde zayıflatacağı ve birçoğunun yerini işçi tarafından yönetilen kooperatiflerin almasını kolaylaştıracağı ve diğerlerinin çoğunda veya hepsinde işçilerin etkisini önemli ölçüde artıracağı belirtilebilir.
3. Aynı özgürlükçü ilkelerin, nüfuzlu işletmelerin, meslek gruplarının ve bireylerin devlet gücünü başkalarını sömürmek için kullanmalarına izin veren ayrıcalık türlerinin (iyi bağlantıları olan işletmelerin rakiplerine karşı piyasa dışı avantajlar sağlayan vergi ayrıcalıkları elde etmeleri veya meslek gruplarının devlet tarafından dayatılan veya sürdürülen pahalı lisans gereklilikleri yoluyla zenginlik ve ayrıcalıklarını koruyarak hem kamuya hem de yoksul potansiyel rakiplerine zarar vermeleri gibi) haklı olarak reddedilmesine yol açtığını gösterebilir.
4. Ve genel olarak devleti mahkûm eden aynı ilkelerin, özellikle savaşa ve emperyalizme karşı çıkmak için güçlü bir temel sağladığını vurgulayabilir.
Ayrıca, devletin baskıcı gücüne karşı muhalefeti yönlendiren aynı ahlaki ilkelerin, soldaki birçok insanın haklı olarak dikkatini çeken sosyal eşitsizlik türlerine meydan okumak için iyi bir neden sağlayabileceğini de vurgulayabilir. Devlet gücüne karşı muhalefetleri ne türden olursa olsun belirli bir ahlaki teoriye dayandığı ölçüde, diğer kaygıların bu teoriden nasıl kaynaklandığını gösterebilirler. Doğal hukuk teorisi, erdem teorisi, Kantçılık, ahlaki çoğulculuk, hatta (birçok nedenden ötürü bana hala bir başlangıç gibi görünmese de) sonuççuluk- hepsinin piyasa anarşizmine desteği temellendirdiği gösterilebilir ve hepsinin piyasa anarşizminden bağımsız ahlaki kaygıları temellendirdiği gösterilebilir. Ve (örneğin) herhangi bir “doğal yönetme hakkı “nın reddinin ve kolektivistlerin bireysel tikelliği göz ardı etmesinin temelinde yatan kişilerin ahlaki eşitliği kaygısı ırkçılığı, cinsiyetçiliği ve heteroseksizmi ahlaki olarak savunulamaz hale getirir.
Sağ liberteryenler sol liberteryen pozisyonu çeşitli gerekçelerle reddetme eğiliminde olabilirler. (i) işyeri otoritesi veya işçilerin refahı ya da örneğin ırkçılıkla ilgili kaygıların özellikle özgürlükçü bir yanı olmadığını savunabilirler. Ya da daha güçlü bir şekilde (ii) bu tür kaygıların özgürlük karşıtı olduğunu iddia edebilirler.
İtirazın (i) ikna edici olup olmadığı kısmen devlet iktidarına karşı muhalefetin nasıl temellendirildiğine bağlı olacaktır. Bununla birlikte, belirli bir ahlaki teoriye dayandığı ölçüde, bu teorinin kendisi muhtemelen devlet iktidarı dışındaki konular hakkında ahlaki yargılar üretmek için kullanılabilir. Hem belirli bir teorinin özgürlüğe saygıyı temellendirdiğini hem de diğer ahlaki yargıları veya tutumları temellendirdiğini savunmanın keyfi bir yanı yoktur.
Elbette sağ bir liberteryen, onun özgürlüğün değerini daha genel bir teorik yargıya dayanmayan temel bir değer olarak onayladığını söyleyebilir. Ancak sol liberteryen ırkçılıkla, işyeri otoritesiyle ya da yoksullukla ilgili bir endişe ile temel bir değer olarak düşünülen özgürlük arasında tam bir kopukluk olduğunu kabul etmek zorunda değildir. Bu sadece (sol liberteryen diyebilir ki) sağ liberteryenin odak anlamında özgürlüğü ihlal eden yapılar ve eylemler işçilerin ve etnik azınlık gruplarının üyelerinin tabi kılınmasına ve yoksulların sürekli yoksullaşmasına hizmet ettiği için değil, aynı zamanda fiziksel şiddet tehdidinde bulunmayanların keyfi otoritesini ahlaki açıdan tarafsız olarak görürken devlet aktörlerinin keyfi otoritesine tabi olmaya karşı çıkmak tutarsız göründüğü için de böyledir.
Bu noktada standart bir sağ liberteryen itiraz, fiziksel güç veya fiziksel güç tehdidine dayanmayan otoriteye fiziksel güç kullanılarak karşı çıkılamayacağı şeklinde olabilir. Ancak bu itiraz kırmızı bir ringa balığıdır.
Sol özgürlükçü, kimsenin şahsına veya malına yönelik saldırganlığı, zorlayıcı olmayan ancak ahlaki açıdan sakıncalı davranışlara uygun bir yanıt olarak görmek zorunda değildir. Organize boykotlar, ayıplama, dışlama, çeşitli kamusal ve özel kabadayı kürsülerinin kullanımı, yavaşlamaları ve saldırmazlık ilkesini ihlal etmeyen sosyal norm ve kuralların uygulanmasına yönelik diğer mekanizmaların tümü sol liberteryenlerin kullanımına açıktır.
Sol liberteryen ayrıca, birinin bedenine saldırmanın ne anlama geldiği (tolere edilebilir şekilde) açık olsa da birinin bedeni kavramı nispeten istikrarlı bir kavram olsa da birinin mülküne karşı neyin saldırı sayılacağının tartışmalı olacağını ve özellikle mülkiyet haklarının ne olduğuna bağlı olacağını vurgulayabilir. Mutualist bir topluluktaki bir mahkemenin, kapatılan bir fabrikaya yerleşen işçilerin haklarını, geleneksel Locke’çu mülkiyet haklarına sahip bir topluluktaki benzer bir mahkemeye göre daha hızlı tanıyacağı açıktır. Piyasa anarşisti bir topluluktaki yerel bir jüri, uygulamaya hazır olduğu ticari mülkiyet haklarının, ırk temelinde birini sıradan hizmetlerden mahrum etme hakkını içermediği sonucuna pekâlâ varabilir. Piyasa anarşizminin kendi başına, özel mülkiyet haklarını destekleyen farklı toplulukların bu hakları nasıl anlayacağı veya anlaması gerektiği ya da farklı mahkemelerin veya koruyucu kurumların örneğin haksız fiil veya sözleşme tazminatlarına ne zaman hükmetme eğiliminde olacağı sorusunu çözen hiçbir yanı yoktur. Piyasa anarşisti bir toplumda hangi hakların hukuk sistemi tarafından desteklenmesi gerektiği ve bunların ihlali durumunda hangi çözüm yollarının mevcut olması gerektiği ancak süregelen ahlaki tartışmalarla cevaplanabilir- tam da piyasa anarşisti bir toplumdaki farklı toplulukların yaşam deneylerinin sürdürüldüğü laboratuvarlar olarak hizmet etmesine olanak tanıyan türden bir tartışma.
Liberteryen olmayan solcular (NLL’ler) da sol liberteryenizme karşı aynı derecede şüpheci olabilirler. Sol liberteryenlerin yoksullar, işçiler, cinsel azınlıklar ve önemsediklerini iddia ettikleri diğer kişiler hakkında gerçekten endişe duyduklarından şüphe edebilirler. Nasıl ki sol liberteryen, sağ liberteryenin LL’yi devletçi ya da özgürlükle alakasız olarak çerçevelemesine haklı olarak direnebiliyorsa, sol liberteryen de solcu liberteryen olmayanların LL’yi dışlama, tahakküm ve mahrumiyetle ilgilenmiyor olarak çerçevelemesine haklı olarak direnebilir.
Burada sol liberteryen, NLL’ye her ikisinin de reddettiği tabi kılma, yoksullaştırma ve şiddet yapılarına devletin gerçekte ne kadar dahil olduğunu vurgulamalıdır. Sol liberteryen haklı olarak devlet tarafından verilen tekelci ayrıcalıkların ve sübvansiyonların sözde özel gücün finansmanında oynadığı rolü vurgulayabilir. NLL’ye bir bahis önerebilir: bu tür bir iktidarın arka dayanağı olarak devlet şiddeti tehdidinin ortadan kaldırılmasının, onu etkisiz hale getirmede muazzam bir rol oynayacağı.
Piyasa anarşizminin, devlet gücünün yokluğunda mevcut mülkiyet ilişkileri sistemini dokunulmadan sürdürmek anlamına gelmediğini, gelemeyeceğini belirtebilir- sadece mülkiyet kuralları konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle (Locke’çular ve mutualistler arasında olduğu gibi) değil, aynı zamanda mevcut pek çok mülkiyet unvanını geçersiz kılan adaletsizlik nedeniyle de (Latin Amerika’nın latifundia’sında olduğu gibi). Ve sağ özgürlükçülere göre, Leonard Read’in eylemlerini “barışçıl olan her şeyle” sınırlama düsturuna bağlı kalmanın, mülklerini ahlaki açıdan sakıncalı şekillerde kullananların davranışlarını keskin bir eleştiriye tabi tutma hakkından veya bu davranışlar üzerinde önemli bir etki yaratma kapasitesinden vazgeçmek anlamına gelmediğini vurgulayabilir.
Sol liberteryenizm, genel kabul görmüş liberteryen ahlaki yargıların özellikle radikal bir gelişimini ve devletçiliği reddetmek için makul gerekçeler sağladığı görülebilen ahlaki ilkelerin sonuçlarının detaylandırılmasını temsil eder. Piyasa anarşizmi ile gerçek anlamda tutarlı olan dışlama, tabi kılma ve mahrumiyetin azaltılması veya sona erdirilmesi için meydan okuma ve araçlar için temeller sağlayabilir. Böylece, tanımlanabilir solcu amaçlar için tanımlanabilir özgürlükçü araçların ana hatlarını çizebilir ve bu amaçları ve araçları hem gerçekten özgürlükçü hem de gerçekten solcu olarak ikna edici bir şekilde yeniden tanımlayabilir.
