အတ္တဝါဒနှင့် မင်းမဲ့ဝါဒ

Roderick Long. Original: Egoism and Anarchy, December 21, 2013. Translated by Hein Htet Kyaw.

၁၈၈၀ ခုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် Liberty (လေဘာတီ) ဟုခေါ်သော မဂ္ဂဇင်းတစ်ခုတွင် အပြင်းအထန် ငြင်းခုံမှုများရှိခဲ့သည်။ အငြင်းအခုံမှာ မင်းမဲ့ဝါဒီ အတွေးအခေါ် နှစ်မျိုးအကြောင်း ဖြစ်သည်။

· တစ်ခုမှာ ကိုယ်ကျိုးစီးပွားကို အာရုံစိုက်သည့် အတ္တဝါဒအကြောင်းဖြစ်သည်။

· နောက်တစ်ခုကတော့ လူသားအဖြစ် မွေးဖွားလာကြသူတိုင်း သဘာဝအလျောက် ရသင့်သည့် အခွင့်အရေးတွေအကြောင်းဖြစ်သည်။

ဤဆွေးနွေးငြင်းခုံမှုမှ ရေးသားချက်များကို နှောင်တွင် Molinari Institute ၏ စာကြည့်တိုက်သို့ ထည့်သွင်းခဲ့ကြပြီးဖြစ်သည်။ ယခုအချိန်တွင်် အသေးစိတ်အချက်အလက်များကို အောက်ပါ စာအုပ်နှစ်အုပ်တွင် သင်တွေ့နိုင်သည်။

· Frank H Brooks ၏ တစ်သီးပုဂ္ဂလဝါဒီ မင်းမဲ့ဝါဒီများ- လွတ်လပ်ရေးကဗျာ (1881–1908)

· Wendy McElroy ရေး The Debates of Liberty – Individualist Anarchism ၏ ခြုံငုံသုံးသပ်ချက် (1881–1908)

 အတ္တဝါဒီများက မိမိတို့၏ကိုယ်ပိုင်တွေးခေါ်မှုမှလွဲ၍ မည်သည့်အခွင့်အာဏာကိုမျှ မလိုက်နာသင့်ဟု ယုံကြည်ကြသည်။ လူတွေဟာ သူတို့ရဲ့ ပျော်ရွှင်မှုထက် ဘယ်အရာကိုမှ ဦးစား မပေးသင့်ဟု ဆိုခဲ့ကြသည်။ ထို့အတွက်ကြောင့် ၎င်းတို့သည် အဓိပ္ပါယ်မဲ့သော “အကျင့်စာရိတ္တ” စသည့် အယူအဆများကို ငြင်းပယ်ခဲ့ကြသည်။ ၎င်းတို့သည် မင်းမဲ့ဝါဒဆိုင်ရာ အယူအဆများအပါအဝင် ကျင့်ဝတ်များ၊ စည်းမျဥ်းများ သို့မဟုတ် အကြံဉာဏ်များ ၎င်းတို့၏ ကိုယ်ပိုင်ပန်းတိုင်များ အောင်မြင်ရန် အကျိုးရှိပါမှ ကျင့်သုံးရန် အပ်သည်ဟု ဆိုခဲ့ကြသည်။

အတ္တဝါဒီများအဆိုအရ သမာ သမတ်ရှိသော မင်းမဲ့ဝါဒီတစ်ဦးသည် သူကိုယ်တိုင် မရွေးချယ်ခဲ့သော စည်းမျဉ်းများ သို့မဟုတ် ကန့်သတ်ချက်များကို (ကျင့်ဝတ်ကောင်းသည်ဖြစ်စေ၊ နိုင်ငံရေးစံများပင်ဖြစ်စေ) လက်မခံသင့်ပါဟု ဆိုကြသည်။

အခြားတစ်ဖက်တွင်၊ သဘာဝအခွင့်အရေးထောက်ခံသူများသည် မင်းမဲ့ဝါဒ၏ ခံယူချက်များအတွင်း အခြားသူများ၏ ချိုးဖောက်၍မရသော အခွင့်အရေးများအပေါ် လေးစားမှုသည် စင်စစ်ပါဝင်ရမည်ဟု ယုံကြည်ကြသည်။ ၎င်းတို့ အမြင်တွင် အတ္တဝါဒီများသည် မင်းမဲ့ဝါဒ၏ စံများကို အမှန်တကယ် လေးစားနိုင်မည်ဆိုသည့် အချက်အပေါ် သံသယရှိခဲ့ကြသည်။

အတ္တဝါဒီတစ်ဦးသည် သူ၏ကိုယ်ပိုင်အကျိုးစီးပွားကို အကျိုးပြုပါမှ စည်းမျဉ်းများကို လိုက်နာနိုင်သည်ဟု ၎င်းတို့က ထောက်ပြသည်။ မူအရ၊ အတ္တဝါဒီတစ်ဦးသည် သူ့အား အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေပါက အခြားသူများကို ထိန်းချုပ်ပိုင်ခွင့်ရှိသည်ဟု ဆိုရမည်ဖြစ်သည်။ ဆိုလိုသည်မှာ အတ္တဝါဒီများသည် အခြားသူများ၏ လွတ်လပ်မှုကို လူတိုင်းတွင်ရှိသော အခြေခံအခွင့်အရေးအဖြစ်မဟုတ်ဘဲ ၎င်းတို့ ပြန်ယူနိုင်သည့်အရာအဖြစ် မြင်ကြသည်။ သဘာဝအခွင့်အရေး ထောက်ခံသူများက ဤသဘောထားသည် မင်းမဲ့ဝါဒီများကြား တန်းတူဆက်ဆံရေးထက် ဘာသာရပ်များကို ထိန်းချုပ်သည့် အုပ်စိုးရှင်တစ်ဦးနှင့် ပိုတူသည်ဟု စောဒကတက်ခဲ့ကြသည်။ သဘာဝအခွင့်အရေး ထောက်ခံသူများက စစ်မှန်သော မင်းမဲ့ဝါဒီတစ်ဦးဖြစ်ရန် တစ်စုံတစ်ဦးသည် အတ္တဝါဒကို ငြင်းပယ်ပြီး လူတိုင်းနှင့်သက်ဆိုင်သည့် စကြာဝဠာကိုယ်ကျင့်တရားဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းများကို လိုက်နာရမည်ဟု ဆိုကြသည်။

ဂရိဒဿနနှင့် ခေတ်သစ် လစ်ဘာတားရီယန်းဝါဒသည် ကွဲပြားသော်လည်း ၎င်းတို့သည် ကောင်းမွန်စွာ ပေါင်းစပ်ထားသည်။ သူတို့ရဲ့ ကွဲပြားမှုက တစ်ခုနဲ့တစ်ခု အညမညသဘောဆောင်ကာ အယူအဆတစ်ခုချင်းစီ၏ အားနည်းချက်တို့အတွက် ကိုင်းကျွန်းမှီ ကျွန်းကိုင်းမှီ ကူညီပေးနိုင်လေသည်။

Liberty (မဂ္ဂဇင်း) တွင် စကားစစ်ထိုးခြင်းသည် ယင်းသဘောကို ဆောင်သည်။ အခြားသူများ၏အခွင့်အရေးများကို ဂရုစိုက်ခြင်းသည် ကိုယ်ကျိုးစီးပွား၏ အစိတ်အပိုင်းမဟုတ်ဟု နှစ်ဖက်စလုံးက ယူဆကြသည်။ ဤအယူအဆအရ လူများသည် ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင်အကျိုးစီးပွားကို အာရုံစိုက်ရလျှင် အခြားသူများ၏အခွင့်အရေးများကို အရေးကြီးသည်မမြင်နိုင်၊ အခြားသူများ၏အခွင့်အရေးများကို အရေးကြီးသည်မြင်လျှင် ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင်အကျိုးစီးပွားကို အာရုံမစိုက်နိုင်ဟု ယုံကြည်ကြသည်။ ကျမ်းရိုးဟောင်း Eudaimonism ဝါဒသည် ဤအမြင်ကို သဘောမတူပါ။ ၎င်းသည် ဆိုကရေးတီးမှ စတင်ခဲ့သော ကိုယ်ကျင့်တရားသီအိုရီဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ပလေတို၊ အရစ္စတိုတယ်နှင့် စတိုနစ်ကဲ့သို့သော တွေးခေါ်ရှင်များက တီထွင်ခဲ့သည်။ Cicero နှင့် Thomas Aquinas တို့ကဲ့သို့ Renaissance မတိုင်မီ အဓိက ဒဿနပညာရှင်များက ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လက်ခံခဲ့ကြသည်။ ကျမ်းရိုးဟောင်း Eudaimonism ဝါဒ သည် အခြားသူများ၏အခွင့်အရေးများကို လေးစားခြင်းနှင့် ကိုယ်ကျိုးစီးပွားကို ချိတ်ဆက်ပေးသည်။

ကျမ်းရိုးဟောင်း Eudaimonism ဝါဒ က ကိုယ်ကျိုးစီးပွားသည် မှန်ကန်သောအရာကို လုပ်ဆောင်ရန် အဓိကလမ်းညွှန်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ သို့သော် စစ်မှန်သော ကိုယ်ကျိုးစီးပွားဆိုသည်မှာ ကျွန်ုပ်တို့သည် လူသားများအဖြစ် အမှန်တကယ် ရှင်သန်နေထိုင်သည့် ဘဝနေထိုင်ခြင်းကို ဆိုလိုသည်။ သူတစ်ပါးအတွက် တရားမျှတပြီး တရားမျှတမှုရှိခြင်းသည် ကျွန်ုပ်တို့အား ရှင်သန်ကြီးထွားလာစေရန် ကူညီပေးသည့်ကိရိယာတစ်ခုမျှသာမဟုတ်ပေ။ ထို့ကြောင့်၊ ကျွန်ုပ်တို့သည် ကိုယ်ကျိုးစီးပွားကို မှန်ကန်စွာ နားလည်သောအခါ၊ ၎င်းတွင် ဗျူဟာတစ်ခုအဖြစ်သာမက တရားမျှတမှုနှင့် တရားမျှတမှုကို အမှန်တကယ်တန်ဖိုးထားခြင်းလည်း ပါဝင်သည်။ ဤအယူအဆသည် တရားမျှတမှုနှင့် တရားမျှတမှု၏ အရေးပါမှုကို အလေးပေးသော ကိုယ်ကျိုးစီးပွားကို ဦးစားပေးရန် အာရုံစိုက်သည့် အတ္တဝါဒီများနှင့် သဘာဝအခွင့်အရေး ထောက်ခံသူများနှင့် ဂန္ထဝင် Eudaimonist ဝါဒီနှစ်ဦးစလုံးကို သဘောတူနိုင်စေပါသည်။

“ကျမ်းရိုးဟောင်း Eudaimonism ဝါဒ သည် အချေအတင်ဆွေးနွေးမှု၏ နှစ်ဖက်စလုံးကို အတူတကွ ပေါင်းစပ်နိုင်စေရန် ဆောင်ကြဉ်းပေးနိုင်သည်ဟု အဘယ်ကြောင့် ယုံကြည်သင့်သနည်း?” ဟု တစ်စုံတစ်ဦးမှ မေးခွန်းထုတ်သော် အဖြေမှာ ရိုးရှင်းသည်။ “Liberty (မဂ္ဂဇင်း) အတွင်းရှိ ဆွေးနွေးငြင်းခုန်နေမှု၏ နှစ်ဘက်စလုံးကို ပေါင်းစည်းနိုင်သည် ဟူသောအချက်သည် မှန်ကန်သည်” ဟု ယုံကြည်ရန် ခိုင်မာသောအကြောင်းပြချက်ဖြစ်သည်။

ဤသည်မှာ ဤနေရာတွင် ကျွန်ုပ် မရှင်းပြသော်လည်း coherentist moral epistemology ဟုခေါ်သော အကျင့်စာရိတ္တကို နားလည်သည့် ဂရိပုံစံနည်းလမ်းကို အခြေခံထားသည်။ အသေးစိတ်အချက်အလက်များအတွက်၊ သင်သည် အောက်ပါ ကျွန်ုပ်၏သုံးသပ်ချက်များမှ တစ်ဆင့် လေ့လာနိုင်သည်။

· သဘာဝဥပဒေ၏အခြေခံ (ဆောင်းပါး)

· အကြောင်းပြချက်နှင့်တန်ဖိုး – Aristotle နှင့် Rand တို့နှိုင်းယှဥ်ချက် (စာအုပ်)

· Leland Yeager ၏ Ethics as Social Science အား သုံးသပ်မှု

ကျမ်းရိုးဟောင်း Eudaimonists များသည် တစ်သီးပုဂ္ဂလဝါဒီ မင်းမဲ့ဝါဒနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက တရားမျှတမှုနှင့် ပတ်သက်၍ အလွန်ကွဲပြားသော အယူအဆများ ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် ဂရိဒဿနိကဗေဒနှင့် လစ်ဘာတားရီယန်းဝါဒီ အယူအဆများသည် အချင်းချင်း ဟန်ချက်ညီရန် လိုအပ်သည်။ တစ်ခုချင်းစီက တခြားတစ်ခု၏ အားနည်းချက်တို့ကို အားဖြည့်ပေးသည်။ အဖွဲ့တစ်ခုကဲ့သို့ သဟဇာတဖြစ်ဖြစ် အသုံးတည့်ကြသည်။

C4SS relies entirely on donations. If you want to see more translations like this, please consider supporting us. Click here to see how

Anarchy and Democracy
Fighting Fascism
Markets Not Capitalism
The Anatomy of Escape
Organization Theory